Service-learning in hoger onderwijs – de samenleving als krachtige leeromgeving

Het keuzevak Advanced Seminar in Urban Studies creëert de mogelijkheid om een deel van het curriculum in de Masteropleiding Urban Studies (VUB/ULB) te co-creëren met partners of externe organisaties. Deze worden uitgenodigd om vanuit hun eigen specifieke expertise het vak vorm te geven, in een 3 of 6 ECTS variant. Hoewel steeds stedelijke thema’s worden verkend in de brede zin, maakt deze aanpak het mogelijk om de behandelde thema’s en specifieke focus elk jaar aan te passen. Ook de vorm (internationale workshops, zomerschool, masterclasses) of de locatie (Brussel, België of elders) kunnen verschillen.

Tijdens academiejaar 2022-2023 werd het Advanced Seminar ingevuld als hybride vak. Een jaar lang werkten studenten samen met buurtbewoners en buurtorganisaties rond de herbestemming van de Usquare site in Elsene: een gesloten militair complex dat gerenoveerd wordt tot open stadscampus. De lessen werden in een buurtlokaal op de site zelf georganiseerd. Medewerkers van de vzw Brussel Behoort Ons Toe (BNA/BBOT) deelden hun expertise rond soundscaping, LouiseLAB en Architecture Workroom leidde studenten in in diverse participatieve mappingstechnieken, perspective.brussels en pali pali deelde doelen, ambitie en ervaringen opgedaan in voorbereiding van de renovatie, etc.

Ter afsluiting van het onderzoekstraject organiseerden de studenten een publieksevent waar ze aan de hand van creatieve artefacten hun onderzoeksresultaten voorstelden aan buurtbewoners, docenten, mede-studenten, onderzoekers… De resultaten werden ook gepresenteerd aan leden van het gemeentebestuur van Elsene. Doel was om studenten Urban Studies op basis van deze concrete casus meer voeling te laten krijgen met de complexe dynamieken van stadsvernieuwingsprojecten en stil te doen staan bij de eigen verantwoordelijkheid hieromtrent. 

“For me the seminar really offered something new, a different approach from every class I was used to. So much freedom, and creativity, going beyond traditional academic formats, without missing the strength of a well-done and well-considered course. The possibility of expressing myself in an open and relaxed environment, where everyone is at the same level, really helped me to overcome the sense of insecurity that I used to experience in the university context.” – student