Empathisch vermogen versterken via service-learning

In 2022 volgde Filip Burgelman – docent aan Thomas More & grote service-learning believer – de boostercampagne georganiseerd door de associatie plus in kader van het Uniservitate project. Tijdens deze twee dagen werd hij samen met andere geïnteresseerde docenten van de partnerinstellingen ondergedompeld in het wat, waarom & hoe van service-learning. Volledig overtuigd van het verhaal, trok hij terug naar Thomas More om er binnen de opleidingen waaraan hij verbonden is steentjes te verleggen en service-learning hetzij verder te versterken hetzij deze pedagogie te introduceren.

Steentjes verleggen in de opleiding Digital Experience Design

Een van die opleidingen is Digital Experience Design. Deze bacheloropleiding beoogt studenten op te leiden tot digitale productontwikkelaars, tot designers/ontwikkelaars van websites, applicaties, internettoepassingen etc. Omdat onze toekomstige professionals hun steentje zullen bijdragen aan onze maatschappij, willen we maatschappelijke vraagstukken binnen trekken in de opleiding. Op die manier leren studenten van bij de start van de opleiding welke maatschappelijke bijdrage zij kunnen leveren in hun latere professionele leven en welke uitdagingen bepaalde vraagstukken met zich meebrengen.

Nadenken over Digital Society

Concreet laten we ze momenteel hun eerste fase studenten stapsgewijs aan de slag gaan rond een bepaalde problematiek of uitdaging. Focus dit jaar is ‘digital society’ – met name hoe de digitalisering onze wereld verder zal transformeren en welke uitdagingen daaraan gekoppeld zijn. In het OPO ‘Lab 1’ is het de bedoeling dat studenten concept development, marktonderzoek & service-learning met elkaar verbinden. Ze krijgen een ‘use case’ toebedeeld waarrond ze in groep aan de slag gaan, voorbeelden zijn:

• • Digital Society & sustainability
  • Digital Society & identity – cyber security
  • Digital Society & democracy

Bedoeling is dat studenten een concrete nood detecteren rond een bepaalde use case en dat ze een oplossing bedenken voor die nood via een digitaal product. Wat concept development betreft, worden studenten meegenomen in het verhaal van design thinking en leren ze dat empathie nodig is om een goed product te ontwikkelen. Het is hier dat service-learning in the picture komt. Studenten worden gevraagd om binnen het domein op zoek te gaan naar personen, organisaties of instanties die op een of andere manier kunnen gelinkt worden aan de use case. Idee is dat ze via gesprekken met de doelgroep zicht krijgen op de concrete noden, wat erachter zit en hen verder begeleiden. Denk bijvoorbeeld aan een buurt die een groepsaankoop rond zonnepanelen overweegt, maar de sprong nog niet durft te maken wegens ‘te technisch’. Of een student die mensen hun kapotte elektronische apparaten repareert of recycleert. Of een student die in gesprek gaat met slachtoffers van phishing of andere vormen van internetfraude.

De blikken verruimen

Studenten nemen in het service-learning aspect van het OPO de rol op van observator (wat speelt er, waarom speelt dit, wat hebben ze nodig), van mini consultant (al mee nadenken met de doelgroep wat mogelijke oplossingen kunnen zijn), of van gids (hoe kunnen we een doelgroep begeleiden, gidsen doorheen de vele vragen die met digitalisatie en de use case te maken hebben). Het idee is dat studenten een bredere blik krijgen op de gevolgen van toenemende digitalisatie in verschillende maatschappelijke contexten en zich bewust worden van het feit dat er achter elke gebruiker – doelgroep telkens een verhaal schuilt gaat.

Als eindproduct is het de bedoeling dat studenten naast hun concept/oplossing ook hun leerreis vertellen aan de hand van een gefilmde reportage, eindigend met een zelfreflectie op hetgeen ze geleerd en ervaren hebben. Met dit traject beoogt de opleiding de blik bij de studenten te verruimen door in sommige gevallen letterlijk achter de schermen van plaatsen, processen en actoren te gaan kijken waar men doorgaans als vanzelfsprekend mee omgaat. Benieuwd of ook bij deze cohorte studenten de bij hun voorgangers veel gehoorde reflectie uitspraak “ik wist niet dat” zal voorkomen…